تعداد بازدید: 1,400

پیش تولید (Pre-Production)

در این بخش از سری آموزش های فیلمسازی به بررسی مرحله پیش تولید فیلم می پردازیم. برای ساخت و تولید یک فیلم باید مراحل ساخت فیلم را بدانید. از جمله این مراحل شکل گرفتن طرح یا ایده اولیه، نوشتن فیلم نامه (سناریو)، فیلمبرداری (ضبط)، تدوین Film editing و مواردی از این دست است که باعث می شود پروسه فیلمسازی چند ماه زمان می برد. در این مقاله به مرحله پیش تولید فیلم پرداخته می شود.

پیش تولید را به زبان ساده میتوان به برنامه ریزی برای انجام ضبط فیلم و یا به تعبیر دیگر میتوان آن را نقشه راه نامید. طی این برنامه ریزی، شناخت کلی نسبت به تولید و هزینه ها و دیگر موارد مورد نیاز مشخص می شود.

این مرحله به هوش و تجربه‌ی برنامه ریز هم بستگی دارد. تهیه چک لیست کامل از آنچه مورد نیاز است و باید فراهم شود، در آینده و طی فیلمبرداری موجب می‌شود از بروز بحران و مشکلات جبران‌ناپذیر جلوگیری شود. جدول های زیر چک لیست عوامل ساخت یک فیلم را نشان می دهد که با توجه به نوع فیلم (کوتاه، بلند، مستند و ...) تعداد این عوامل ممکن است متغیر باشند.

پیش تولید فیلم
Preproduction3
Preproduction4

آشنایی با عوامل اصلی تولید فیلم

کار هر یک از افرادی که در تولید یا ساخت یک فیلم مشارکت دارند در جای خود اهمیت و تاثیر مخصوص خود را دارد.  اما مهمترین عوامل کلیدی تولید به طور خلاصه عبارتند از:

  • تهیه کننده

  تهیه کننده معمولا سرمایه تولید فیلم را تامین میکند.  این سرمایه می‌توانند با جذب اسپانسر تهیه شود یا خود تهیه کننده  هزینه تولید فیلم را سرمایه گذاری کند.  عوامل هنری توسط کارگردان انتخاب می‌شوند و تهیه کننده گروه را استخدام میکند که ناظر بر مخارج و چگونگی اجرای کار می باشد.

  •  مدیر تولید  

 مسئول جنبه های اجرایی و برنامه ریزی تولید فیلم است.  سرمایه تهیه کننده در اختیار او قرار می گیرد تا به بهترین شکل و  کمترین هزینه صرف ساخت کالایی  با وجه هنری به نام فیلم شود.

  • کارگردان

در تولید فیلم (چه کوتاه، بلند، مستند یا داستانی) کارگردان مرکزیت هنری و تکنیکی اثر است و در واقع معمار فیلم به شمار می آید.  کارگردان تعیین‌کننده و مسئول جنبه های خلاقانه هم در زمینه محتوا و شکل و هم تصویر و صدای فیلم است.  از لحاظ اجرایی و مدیریت نیز گروه تولید را رهبری می‌کند.  انتخاب دیگر عوامل اصلی فنی و هنری فیلم نیز از قبیل فیلم بردار،  نورپرداز،  بازیگران، طراحان لباس و صحنه ، صدابردار و تدوینگر بر عهده اوست.

  • فیلمنامه نویس

فیلمنامه متنی است که فیلم از روی آن ساخته می‌شود.  هر فیلمنامه شامل حوادث، مکان گفتگوهایی است که در یک فیلم اتفاق می‌افتد. نشان دادن یک ساختار نمایشی جذاب و همچنین مراعات جنبه های تصویری،  تجسمی و نمایشی برای شرح وقایع داستان در قالب فیلمنامه، در زمره مهمترین وظایف فیلمنامه‌نویس است. جهت آشنایی با ساختار و روایت فیلمنامه می توانید 50 فیلمنامه برتر تاریخ سینما را دانلود کنید.

  • فیلمبردار

معمولاً به کسی گفته می‌شود که در مرحله ضبط تصویر سر و کارش با دوربین ،  وسایل نورپردازی  و دیگر وسایل فنی فیلمبرداری است.  او مسئول امور تصویر از لحاظ فنی و زیبایی شناسی با توجه به خواست و نظر کارگردان است.  کار مهم نورپردازی و تنظیم رنگ نیز معمولا مربوط به فیلمبردار است.

  • صدابردار

صدابرداری فیلم سینمایی کاری فنی و در عین حال توام با جنبه‌های هنری و ذوقی است.  صدابردار در سر صحنه همزمان با فیلمبرداری صحنه ها،  گفتگوهای بازیگران و دیالوگ ها، صداهای محیط  موجود در صحنه را با استفاده از میکروفون و دستگاه های مخصوص صدابرداری فیلم ضبط می کنند.  در مرحله پس از تولید، بعد از اضافه شدن باندهای موسیقی و جلوه های صوتی، صدا های نهایی به  فیلم اضافه می شوند.

  • تدوینگر

کار تدوینگر معمولاً بعد از اتمام فیلمبرداری آغاز می شود.  تدوینگر بهترین تصاویر فیلمبرداری شده را همراه صدای هر تصویر برای تدوین برمی‌گزیند و مطابق داستان فیلم، آنها را ردیف می کند. سپس با مهارت و تجربه ای که از هنر پیوند و یا برش تصاویر و صداها دارد، به صحنه های فیلم، نظم، تداوم و ریتم می دهد.  تدوینگر معمولا این کارها را با هماهنگی فکری کارگردان و مطابق با اهداف هنری او انجام میدهد. از آنجا که مرحله تدوین یکی از مهمترین و حساس ترین مراحل هنری و فنی در فیلمسازی است  این مرحله را گاه مرحله کارگردانی مجدد (کارگردانی دوم) هم می گویند. 

  • منشی صحنه

رابط بین کارگردان و گروه تولید است.  مهمترین کار او گزارش نویسی هر پلان می باشد و نیز  مسئول حفظ تداوم یا همان راکورد های حرکتی  اشیا،  بازیگران  و در کل میزانسن ها است.  فیلمبرداری از یک رویداد ممکن است ساعتها یا حتی روزها به طول  انجامد،  لذا انطباق جزئیات یک نما به نمای دیگر امری تعیین‌کننده است که توسط منشی صحنه یادداشت می شود.  به عبارت دیگر منشی صحنه مسئول است که اختلافی در جزئیات بین دو نمای دنبال هم وجود نداشته باشد.  وظیفه نوشتن مشخصات هر پلان  از جمله نام فیلم، کارگردان، شماره پلان و شماره برداشت را روی کلاکت برعهده دارد.

مراحل پیش تولید

 

1-نهایی کردن فیلمنامه:

 فیلمنامه به عنوان اولین گام برای شروع ساخت یک فیلم است و باید در زمان پیش تولید به یک فیلمنامه کامل دست پیدا کنید که در آن تمام جزئیات رعایت شده باشد، زیرا برای ساخت یک فیلم خوب فقط تجهیزات و عوامل مهم نیست، بلکه یک فیلمنامه خوب  و روایت درست است که باعث جمع شدن عوامل حرفه ای می شود. (جهت آشنایی با فیلمنامه نویسی مقاله آموزش فیلمنامه نویسی به زبان ساده را ببینید).

2-تعیین عوامل و نقش‌های کلیدی:

 کارگردان با بررسی شخصیت های فیلمنامه (مشخصات ظاهری و روانی) برای انتخاب هرچه بهتر بازیگرانی که مشخصات کاراکترهای فیلمنامه را داشته باشند، اقدام می کند. معمولا در این مرحله از بازیگران تست گریم و لباس گرفته می شود. همچنین در این قسمت شما به دنبال نیروی متخصص برای پروسه ی تولید میگردید مانند: دستیاران ، منشی صحنه ، فیلمبردار و …

3-بررسی فیلمنامه و دکوپاژ برای جلسات فیلم‌برداری:

یکی از مهمترین کارهایی که کارگردان فیلم باید پیش از شروع فیلم برداری انجام دهد، دکوپاژ کردن فیلمنامه است. در مرحله دکوپاژ،  کارگردان تصمیم می‌گیرد که هر صحنه را به چند نما تقسیم کند و هر کدام از این نماها را چگونه فیلمبرداری کند.  هر نما به چه اندازه باشد (کلوزآپ یا لانگ شات و…)  زاویه دوربین چگونه باشد، (های انگل، آی لول و…) ، دوربین در نمای x یا y ثابت باشد یا متحرک چه نوع حرکتی داشته باشد.

پس در کل می‌توان گفت دکوپاژ دستورالعمل فیلمبرداری است. دکوپاژ یعنی قطعه قطعه کردن و خرد کردن صحنه های فیلمنامه به پلان های متعدد.  دکوپاژ، طرح و نقشه برای فیلمبردار است که در آن اندازه نما،  موقعیت دوربین، زاویه دوربین،  ثابت یا متحرک بودن نما و نوع حرکت دوربین مشخص می شود.

  در دکوپاژ کارگردان در برگه کاغذی یک پلان را مشخص کرده و همه ویژگی هایی را که در فیلمبرداری مد نظر دارد در آن یادداشت می کند.  در این برگه طرح ساده ای از پلان نیز رسم می شود که با آن استوری برد می گویند.  ممکن است یک گرافیست یا طراح تولید در تهیه استوری بورد همکاری کند.

 اغلب فیلمسازها تک تک صحنه‌ها را مصور نمی‌کنند.  ولی فصل های پر تحرک و نماهای دارای جلوه های ویژه و کار پیچیده‌ ی دوربین معمولاً جز به جز محسوب می‌شوند تا به گروه فیلمبرداری و گروه جلوه های ویژه یک درک از آنچه در فیلم نهایی نمایان خواهد شد می دهد. جهت آشنایی با مبحث کارگردانی، مجموعه آموزش های کارگردانی را ببینید.

4-رج زدن سکانس‌ها:

جهت جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه های اضافی، تمام صحنه هایی که از لحاظ زمان یا مکان نزدیک به هم هستند کنار هم نوشته می شوند تا فیلمبرداری اینگونه صحنه ها پشت سر هم اتفاق بیفتد. مثلا تمام صحنه هایی که در خانه اتفاق می افتد یا تمام صحنه هایی که در پارک هستند. گاهی اوقات با توجه به قرارداد بازیگران نیز ابتدا تمام سکانس هایی که یک بازیگر خاص حضور دارد گرفته می شود. به این کار ها اصطلاحا رج زدن گفته می شود.

5-هماهنگی برای لوکیشن و ساخت دکور:

بررسی موقعیت مکان فیلم بردار، کشف زوایای بهتر و انتخاب لنز مناسب برای آن موقعیت، تشخیص شرایط نوری لوکیشن و نیاز به طراحی احتمالی دکور از عواملی هستند که در پیش تولید باید به آن دقت شود.

6-نهایی کردن بودجه تولید فیلم:

با توجه به فیلمنامه، تعداد بازیگران، لوکیشن ها، تجهیزات و ... تعیین شده و بودجه فیلم بر اساس آن تخمین زده می شود.

7-قرارداد با بازیگران و عوامل فیلم:

در کارهای سینمایی بزرگ (بیگ پروداکشن) با تمام عوامل قرارداد بسته می شود که دستمزد و زمان حضور عوامل در آن تعیین می شود. برای ساخت فیلم کوتاه هم بهتر است این کار انجام شود تا بعئا مشکلی پیش نیاید.

8-دریافت مجوز و بیمه:

گاهی اوقات با توجه به سکانس های فیلمبرداری نیاز به اخذ مجوز است. معمولا نماهای خارجی مثل خیابان یا مترو نیاز به اخذ مجوز از ارگان مربوطه(ناجی هنر، شهرداری و ...) دارد.

9-دورخوانی فیلمنامه:

مرحله دورخوانی فیلم مرحله مهمی است. بازیگران در یک مکان و معمولا دور یک میز مینشینند و شروع به خواندن فیلمنامه می کنند. هر بازیگر دیالوگ مربوط به خود را می گوید. این کار کمک میکند که حس بین بازیگران و نقش ها قویتر شود. ویدیوی زیر دورخوانی سکانسی از سریال بازی تاج و تخت (گیم آف ترونز) را نشان می دهد.

10-برنامه ریزی قبل از فیلم‌برداری:

تهیه کننده به همراه کارگردان و مدیر فیلمبرداری لازم است تا زمانبندی های لازم جهت فیلمبرداری (shooting) را انجام دهند. همچنین لازم است سایر عوامل از جمله بازیگران، صدابردار و ... در جریان زمان حضور خود در صحنه (آفیش) قرار بگیرند.

11-بررسی مسائل فنی و هماهنگی با تیم‌های مربوط و تدارکات

لازم است هماهنگی هایی با مسئول برق و تدارکات انجام گیرد. همچنین مسئول حمل و نقل و تهیه غذا باید در جریان روند امور قرار داشته باشند.

12-اجاره تجهیزات و وسایل مورد نیاز:

بهتر استوسایل و تجهیزاتی که مورد نیاز است پیش بینی شود و نسبت به تهیه آنها اقدام شود. از لوازم فیلمبرداری و صدابرداری گرفته تا لباس و زیورآلات بازیگران.

3 thoughts on “پیش تولید”

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کد امنیتی *